Bier is wellicht niet het eerste waar je aan denkt bij Denemarken. Maar ook daar heeft een speciaalbierrevolutie plaatsgevonden. We bezochten de regio Kystlandet, waar een groot Deens bierfestival plaatsvond.
In Nederland zijn Deense bieren niet heel erg bekend en/of verkrijgbaar. Toch komt één van de grootste brouwerijen ter wereld uit Denemarken: Carlsberg. Dit bier is wereldwijd te koop en de brouwerij is eigenaar van een heleboel biermerken wereldwijd.
J.C. Jacobsen richtte de brouwerij op in 1847. Hij revolutioneerde de bierwereld met Carlsberg door de ontwikkeling van een zuivere stam van lagergist. Emil Christian Hansen werkte voor de Deense brouwerij en hij ontwikkelde een giststam die de naam 'Saccharomyces carlsbergensis' kreeg. Dit stelde de brouwerij in staat om een grote en vooral consistente kwaliteit van het bier te bereiken.
De biermarkt in Denemarken werd decennia lang gedomineerd door de merken Carlsberg en Tuborg. Tuborg, opgericht in 1880, fuseerde in 1970 met Carlsberg. Sindsdien heeft Carlsberg bijna een monopoliepositie.
Kleinere brouwerijen in Denemarken leden sterk onder de marktdominantie van Carlsberg, vooral tijdens het midden van de 20e eeuw, en dit leidde tot een grote vermindering van de beschikbare bierkwaliteit en -stijlen. In recente jaren is de interesse in bier van hogere kwaliteit echter sterk gestegen, en het Deense bierlandschap is nu bezaaid met verschillende kleine brouwerijen en brouwerijcafés, die een breed scala aan bieren produceren.
Dat ambachtelijk bier ook in Denemarken aan een enorme opmars bezig is bleek tijdens een bezoek aan het 'Beers Behind Bars Festival' in Horsens. Dit bierfestival werd dit jaar op 7 oktober gehouden en wij dompelden ons 'achter de tralies' onder in de wereld van Deens ambachtelijk bier.
- De volgende editie staat gepland voor zaterdag 5 oktober 2024 -
Het festival is ontstaan uit een sterke samenwerking tussen Horsens & Friends en Faengslet (de oude gevangenis) in Horsens. Je kunt je ervaring compleet maken met een overnachting in een van de gevangeniscellen van de oude ziekenboeg. Hier vind je het hostel SleepIn.
Het bierfestival wordt ieder jaar populairder. In het eerste jaar waren er zo'n 200 bezoekers en tijdens deze editie waren dat er zo'n 1900. Er waren dit jaar 37 Deense en twee internationale brouwerijen van verschillende groottes aanwezig op het festival. We ontmoetten een heleboel brouwers die vol enthousiasme over hun ambacht vertelden. We lichten een aantal van hen uit.
BRØL is een combinatie van de Deense woorden voor brood (BRØD) en bier (ØL), wat direct vertaalt naar 'brullen’. En dat brullen doen ze met een positieve impact op het klimaat.
BRØL is een jonge brouwerij die in 2020 is opgericht en een gecertificeerde B Corp. Duurzaamheid is een belangrijk thema voor deze brouwerij. Ze gebruiken ongebruikt brood dat een deel van de mout voor hun bieren vervangt. Ze streven ernaar om de meest duurzame ambachtelijke bieren aan te bieden met veel smaak.
Een voorbeeld van een collab met een bakkerij is het bier Mugi Biiru. Deze verfrissende Hazy Pale Ale wordt in samenwerking met de Andersen Bakery gebrouwen.
BRØL
Priorparken 530
2605 Kopenhagen
Een andere inspirerende brouwer die we spraken was Daniel True van Stepping Stone Brewing. Deze brouwerij heeft een bijzondere uitgangspositie. De oprichters hebben een achtergrond in de pyschologie of hebben zelf mentale problemen gehad in het verleden. Het doel van de brouwerij is om degenen die alles hebben verloren te betrekken en hen de kans te geven om een nieuwe start te maken in het leven. Ze doen dit door middel van integratie van vluchtelingen die verblijfsvergunningen hebben gekregen in Denemarken en die toegang nodig hebben tot de arbeidsmarkt. 'Stepping Stone' verwijst dan ook naar een opstapje om verder te komen in het leven.
De werknemers bij de brouwerij wordt dat opstapje geboden en met de betrokkenheid bij het biermerk hebben ze weer een doel en voelen ze zich weer waardevol. Daniel: 'Psychologische onderzoeken laten zien dat als men een betekenisvolle baan heeft, dat men dan ook beter integreert.'
De brouwerij is opgericht in 2022 en toen werd er 1500 liter gebrouwen. Inmiddels is het volume al gestegen tot 15.000 liter per maand en Daniel hoopt dat deze groei de komende jaren doorzet.
Op het moment is de brouwerij of een proeflokaal van de brouwerij nog niet te bezoeken, maar er zijn plannen om dit in de toekomst te realiseren.
Stepping Stone Brewing
Bækkestien 2
8362 Hørning Denemarken
Foto van het bier door https://drinkabeer.dk/
Fur Bryghus is een brouwerij in het noorden van Denemarken. De ondergrond op het eiland Fur is heel bijzonder en bestaat uit kleilagen waarin zich fossielen bevinden. Deze lagen zijn 55 miljoen jaar oud en ze zijn te vinden op etiketten van de brouwerij.
De brouwerij is te bezoeken op het kleine eiland Fur in het Limfjord. Op het terrein bevindt zich ook een proeflokaal en restaurant, dus je gaat zeker niet voor niets die kant op. Naast het proeven van het Fur bier is het restaurant ook een aanrader. Het seizoensgebonden menu van het restaurant is uitgebreid, van een lichte lunch tot een driegangendiner. Lokale boeren werken samen met het restaurant om alles lokaal te produceren en ze maken ook gerechten die passen bij - of gemaakt zijn met Fur-bier.
Fur Bryghus
Knudevej 3
7884 Fur
Horsens is een stad aan de oostkust van de regio Jutland in Denemarken. Het is onderdeel van de toeristische regio 'Kystlandet', wat kustland betekent.
Met 266 kilometer kustlijn, heuvelachtige landschappen en bossen biedt Kystlandet verschillende ervaringen in de natuur en ontdek je de gemoedelijke Deense manier van leven. Het landschap van Kystlandet is bezaaid met de witte gebouwen van kleine dorpjes, maar het gebied heeft ook een paar stadjes, zeer verschillend van karakter en allemaal een bezoek waard.
Naast het populaire bierfestival 'Beers Behind Bars' heeft de stad het hele jaar door mooie plekken om te bezoeken voor een goed biertje.
De afterparty van het Beers Behind Bars Festival werd in dit biercafé gehouden. Het café werd in 2020 door Kim Davidsen en Lena Kingly geopend (destijds op een andere kleinere locatie). Ze delen hun liefde voor bordspellen met hun klanten en hebben een indrukwekkende collectie van ongeveer 700 spellen. Kim had altijd al de wens om een koffiebar te openen, maar Lena stond daar niet direct om te springen. Toen Kim met het idee kwam om hun liefde voor bordspellen te combineren met een horecazaak besloten ze om het te proberen. De kleinere koffiebar locatie is ingeruild voor de huidige locatie in het midden van de stad. Naast goed koffie staat er ook veel bier op het menu.
Tijdens ons bezoek kregen we een proefplankje voorgeschoteld waaruit de diversiteit van het aangeboden bier in dit café blijkt. We begonnen met een Nederlands bier van De Moersleutel (Strata x7). Een Hazy IPA uit Alkmaar die in het teken staat van de Strata hop. Vervolgens ontdekten we een sour uit Finland (van CoolHead) een stout uit Engeland en een hele bijzondere blend van vijf barrel aged bieren uit Portugal van Dois Corvos.
Kortom, het Brætspilscafé is een aanrader voor iedere bierliefhebber die Horsens bezoekt en helemaal voor die bierliefhebber die ook van spelletjes houdt.
Brætspilscaféen
Hestedamsgade 5
8700 Horsens
Øl2Go is een speciaalbierwinkeltje in de stad die wordt gerund door bierliefhebber Lars Henrik Jensen. Øl2Go is zijn hobbyproject, hij runt de winkel naast zijn gewone werk. De openingstijden van de winkel zijn dan ook beperkt, dus als je een bezoekje wilt brengen, check eerst even de Øl2Go website en zoek naar de 'Åbningstider'.
De winkel heeft een breed assortiment met Deense en buitenlandse bieren, variërend van IPA’s tot Ales en Sours. De focus ligt niet op bekende merken uit de supermarkt, maar op minder bekende kwaliteitsbieren van Deense microbrouwerijen. Daarnaast heeft Lars Henrik een selectie van spannende bieren uit Europa - o.a. uit België, Nederland (De Moersleutel is erg populair) de Tsjechische Republiek en nog veel meer.
Lars Henrik is er om klanten te adviseren en een bier te vinden dat precies bij hun smaak past of om hen een geheel nieuwe smaakervaring te bieden.
Øl2Go
Nørregade 16
8700 Horsens
Brandbygegård is gelegen in de 'Sondrup Hills' en het is een bijzondere plek met inspirerende eigenaren. Søren Sørøver en Lone Landmand beheren een reeks verschillende taken op de boerderij. Ze telen fruit, bessen, groenten (allemaal zonder het gebruik van kunstmest en pesticiden).
Vinhuset Kvist & Vitus (dat een onderdeel is van hun onderneming) is een van de meest exclusieve wijnhuizen van het noorden. Alle grondstoffen komen van de eigen grond van de boerderij en worden door hen zelf geteeld, geoogst en tot wijn gemaakt. Ze hebben een grote toewijding en liefde voor zowel de grondstoffen als de afgewerkte wijn.
De wijnen worden dus gemaakt met eigen geteelde druiven en daarnaast maakt Søren ook ciders met eigen geteelde appels. In de winter brouwen ze bier met biologische mout en hop die ze inkopen.
Er zijn plannen om op het terrein een klein winkeltje te realiseren waar de producten die ze produceren verkocht gaan worden. Dit is nu nog in aanbouw en de verwachting is dat het in 2024 wordt afgerond.
Brandbygegård
Alrøvej 77
8300 Odder
Romdeluxe (Horsens) - Ben je op zoek naar iets stevigers dan bier? Breng dan een bezoek aan Romdeluxe waar je een enorme variëteit aan sterk dranken zult vinden.
Bruun Kola - Even geen zin in ambachtelijk bier? Ga dan voor deze 'craft frisdrank'. Deze cola is voortgevloeid uit een hobbyproject van de oprichter Anders Bruun, waarbij hij jaren lang experimenteerde met het maken van cola. Bruun Kola onderscheidt zich van andere cola’s door zijn lagere suiker- en koolzuurgehalte, wat zowel het aroma als de smaak verbetert, aldus Anders.
Alrø Købmandsgaard - Geniet van een bizonburger, lekkere tapas en misschien een verfrissend ijsje. Vanaf deze plek heb je een schilderachtig uitzicht over het Horsensfjord vanaf het eiland Alrø. Bij Alrø Købmandsgaard komt het bizonvlees van eigen bodem én je kunt er zelfs een ‘bizonbier’ krijgen!
Water of Life (Brædstrup) - Water of Life is een winkel voor whisky, sterke drank en wijn in Brædstrup, Denemarken. Ze hebben een uitstekende, competente service door het deskundige personeel én je kunt er een borrel drinken in de winkel, bijzonder concept.
GRAN Social Restaurant (Horsens) - Wat gebeurt er als de creativiteit van een op Heston Blumenthal gebaseerde benadering van koken samenkomt met de pretentieloze en door humor geteisterde Horsens-manier van leven? Ga het ontdekken.
Dollys (Horsens haven) - In een charmant pand aan de oude industriële haven in Horsens ontdek je de lekkerste huisgemaakte Deense gerechten, inclusief gebakken buikspek met peterseliesaus. Dollys is al drie generaties in familiebezit en bekend en gewaardeerd restaurant in de regio.
Café Ella (Horsens) - Dit café, in het Horsens Kunstmuseum, won in 2022 de titel 'beste Bøfsandwich in Denemarken', oftewel de beste hamburger van Denemarken. De bøfsandwich van Café Ella bevat onder andere ristede løg (gebakken uien) en flæskesvær (varkenshuid) op de top. De saus is een bijzonder hoogtepunt - de kok maakt een espagnole als basissaus, die vervolgens wordt gemengd met een karamel gemaakt van citroen- en sinaasappelsap. Dit resulteert in een saus die rijk is aan smaak, maar niet te zwaar (volgens de omschrijving, maar het was best een aanslag na een dagje bierfestival :)).
Verblijf in de stad: Bødkergården B&B - In de charmante oude geplaveide straat Fugholm in Horsens staat het huis Bødkergården uit 1734, waar de plaatselijke kuiper ruim 200 jaar lang houten vaten maakte. Op de binnenplaats zijn twee huizen te huur. Bødkergården is een vredige oase midden in het verder bruisende stadsleven en als gast heb je een unieke kans om op een zeer centrale locatie te slapen, maar toch het gevoel te hebben ver weg te zijn van de drukte van de stad.