Delen
Delen
Gulpener is gestart met de bouw van het meest duurzame brouwhuis van Europa. De visie van Gulpener en vernieuwende brouw- en energietechnieken zorgen ervoor dat Limburg in het voorjaar van 2020 een icoon van innovatie rijker is.
Het Gulpener brouwhuis heeft straks 75% minder energie nodig, kan volledig werken op lokale ingrediënten en werkt 100% op hernieuwbare stroom. Het was wel een berg werk. Heel 2017 en 2018 waren ingenieurs van Gulpener in de weer met duurzaamheidsexperts en met collega’s van brouwhuisfabrikant Meura.
Met groot succes. Het nieuwe brouwhuis zet het halve proces op zijn kop en bevat drie compleet nieuwe energie- en grondstoffenzuinige brouwprocessen. Dankzij een subsidie van Rijksdienst Ondernemend Nederland komt er na de bouw van het brouwhuis bovendien een zeer innovatieve warmtepomp. Deze laatste zal van Gulpener in 2020 een volledig fossielvrij brouwhuis maken.
Maar ook keuzes over verantwoord ondernemen, en over de verbondenheid met mensen, natuur en de gemeenschap. Vrijheid betekent dat je zelf kunt kiezen voor ideeën en ambities die echt het verschil maken, op alle vlakken van de bedrijfsvoering. Een innovatief en duurzaam brouwhuis is daar zeker één van.
Het MVO-beleid van Gulpener is in de jaren negentig ingezet door de inmiddels gepensioneerde Paul Rutten. Gulpener gebruikt al ruim twintig jaar als enige bierbrouwer in Nederland lokale en verantwoord geteelde gerst én hop. De gerst wordt geteeld op 450 hectare Limburgs land, door bevriende boeren van het familiebedrijf.
Twee derde van de hop komt van hopkweker Wouters uit Reijmerstok - je kunt het in Limburg zelf zien groeien en bloeien. Veel telers werken biologisch, ze hebben allemaal het Planet Proof keurmerk. De visie van Gulpener leidde in 2014 tot de MVO Nederland Award; een prijs voor de meest toonaangevende duurzame onderneming van de afgelopen tien jaar.
Het nieuwe brouwhuis van Gulpener, het meest duurzame van Europa, zit vol met innovatie. Een opsomming van de meest belangrijke vind je hieronder.
Het brouwen van bier is onder te verdelen in een warm en een koud deel. Het warme deel van het proces vindt plaats in het nieuwe brouwhuis en bestaat uit maischen, klaren en koken. Het koude deel van het proces komt daarna: koelen, vergisten en lageren.
De eerste stap in het brouwhuis is het maischen. De brouwer laat de mout (gekiemde gerst) in warm water weken zodat het zetmeel zich kan omzetten in suikers. Als al het zetmeel uit de mout is omgezet wordt het brouwsel geklaard (gefilterd). Het brouwsel komt in een klassiek brouwhuis in de filterkuip tot stilstand, de moutresten en het kaf zakken naar de bodem van de kuip en vormen een natuurlijk filterbed waar het brouwsel doorheen gefilterd wordt. Wat overblijft is wort (gerstsuikerwater) – het begin van bier.
De nieuwe maischfilter doet het anders. De gerst wordt nog maar gedeeltelijk vermout, en vermoute en onvermoute gerst worden samen tot meel vermalen en na het maischen door een filter geperst. Dat is snel en efficiënt, en het levert vijf tot tien procent meer wort op. De filter levert een zeer constant resultaat. Dat maakt het ook mogelijk om andere graansoorten te gebruiken. Gulpener heeft haar boeren al gevraagd om Limburgse oergranen te telen zoals emmer, oertarwe, spelt en rogge. Leve de biodiversiteit en leve een minder milieubelastende landbouw.
Na het maischen wordt het wort gekookt om het voedselveilig te maken en om stoffen als DMS (dat naar gekookte groente smaakt) en alfazuren uit het brouwsel te destilleren. Traditioneel gebeurt dat in grote kookketels, maar vanaf volgend jaar doet de nieuwe Ecostripper dat werk. Die kookt niet, maar stuwt het wort met kleine hoeveelheden tegelijk door een zes meter hoge verticale buis met hete stoom. Dat is een stuk sneller, kost minder energie en het zorgt er bovendien voor dat er nog maar 1% brouwsel verloren gaat in plaats van 9% bij het koken in het huidige brouwhuis. Gulpener is de eerste speciaalbier brouwerij ter wereld met een Ecostripper.
Een nieuwe innovatieve warmtepomp gaat de energie leveren voor het brouwhuis. Warmtepompen zijn een populaire duurzame keuze omdat ze met relatief weinig energie de temperatuur van een medium fors kunnen verhogen. Ze werken bovendien op (hernieuwbare groene) stroom en niet op gas.
Een brouwerij is een geschikte plek voor een warmtepomp, omdat er veel warmte én veel koeling nodig is in het proces. De restwarmte van ongeveer 50 tot 60 graden die vrijkomt uit de koelingen wordt straks door de warmtepomp opgewaardeerd tot 130 graden – voldoende voor het brouwproces. De innovatie in de pomp gaat dus hand in hand met innovatieve technieken van het brouwhuis. De pomp kan efficiënt stoom en warm water leveren – en de nieuwe processen zijn daar op ingericht. Met de warmtepomp wordt het nieuwe brouwhuis van Gulpener volledig fossielvrij.
Om de warmtepomp aan te leggen (oplevering 2020-2021) heeft Gulpener een subsidie gekregen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
