Bierbrouwerij De Wereld - Raamsdonk

Achtergrond informatie

U ziet hier een foto van bierbrouwerij De Wereld , die lag in het buurtschap Het Gat in Raamsdonk. Het Gat was aan einde van de Korte Broekstraat, vlakbij de beek De Donge.

Tot 1919 was Arnold (A.W.J.) van Iersel eigenaar van '''Bierbrouwerij de Wereld'', tot hij in dat jaar overleed. Daarna nam zijn vrouw M.C.A. (Maria Catharina Antonia) van Iersel (meisjesnaam De Bont) de brouwerij over onder de firma Wed. A. van Iersel.  

In 1935 werd de firma omgezet in een naamloze vennootschap. Waarschijnlijk is de brouwerij rond die tijd overgegaan op de productie van ondergistende bieren zoals pilsener, münchener en dortmunder. De laatste eigenaar van de brouwerij was zoon Ad van Iersel, die tevens burgemeester was van Noordwijkerhout. Hij sloot de brouwerij in 1948 en deed de afzet over aan brouwerij d'Oranjeboom uit Rotterdam.

Opgericht door familie De Bont
De familie De Bont was eigenaar van bierbrouwerij De Wereld. Het is niet precies bekend wanneer de brouwerij is opgericht, maar bij de geboorte van zijn zoon Adriaan de Bont, was Johannes de Bont al bierbrouwer. Na zijn overlijden in 1821 zette zijn weduwe, Cornelia Lips, de brouwerij voort. In 1853 was zij een van de bierbrouwers uit de provincie Noord-Brabant die ten gevolge der hooge Graan- en Hopprijzen, de prijs van hun versche bieren met een gulden per vat verhoogden.

Van De Bont naar Van Iersel

Brouwersdochter Marie de Bont (1862-1943) huwde op 3 augustus 1886 met Arnoldus W. F. van Iersel, geboren te Waalwijk in 1862. Het echtpaar kreeg 14 kinderen, waarvan slechts 7 de volwassen leeftijd bereikten. Na de dood van Arnold van Iersel in november 1919 zette zijn vrouw Marie de Bont de zaak voort. De beoogd opvolger zoon Antonius A.J. van Iersel overlijdt reeds in 1920 door een motorongeluk. De brouwerij staat bekend als Wed. A. van Iersel. Als Marie de Bont in 1943 overlijdt, neemt zoon Ad van Iersel de zaken waar. Daar hij tevens burgemeester is in Noordwijkerhout, leidt in de praktijk bedrijfsleider Piet de Visser de brouwerij. 

Kuiperij

De brouwerij beschikte over een op kolen gestookte ketel van zeventig hectoliter. Voor één brouwsel gebruikte men vierentwintig zakken gerst van vijftig kilo. De gist kwam uit Breda of Rotterdam, de hop uit Duitsland. Voor de oorlog werkten er een man of tien in de brouwerij en verdienden voor die tijd niet slecht met een weeklonen tot 17,50 gulden. Overwerk betaalde 20 cent per uur extra. De brouwerij had ook een eigen kuiperij, waar de houten biervaten werden gemaakt. Zat het bier in een tachtiglitervat of in de fles, dan ging het op transport. Eerst met paard en wagen, later met de vrachtauto.

Waterput slaan
Naast de nodige ingrediënten is er ook veel water nodig. Het water kwam uit de Donge, maar dat begon problemen op te leveren toen de bovenstrooms gelegen leerlooierijen in Dongen de rivier zo vervuilden dat er van het Dongewater geen drinkbaar bier meer van te brouwen was. Dus moest er een waterput gegraven worden. Goed water vond men pas op een diepte van 72 meter.

Geen vrouwen
De hele brouwerij was onderkelderd. Zelfs dat de kelders helemaal tot onder de straat doorliepen. In die kelders lagen de vaten in rekken opgeslagen, zodat het bier de vereiste drie maanden kon rijpen.
Omdat er nagisting in het vat was, werden deze niet afgesloten. In die kelders mochten geen vrouwen komen, want als vrouwen ongesteld waren, zou het bier neerslaan. Of dat waar is, weet ik niet, maar we hielden ons er wel aan."

Overname
De brouwerij heeft tot 1948 bestaan toen hij werd overgenomen door Brouwerij de Oranjeboom uit Rotterdam. Wat rest is een flink woonhuis met op de gevel de naam '''Brouwerij de Wereld'''.