Hoe maak je speciaal bier nóg specialer? Bijvoorbeeld door het te laten rijpen op eikenhouten vaten waar eerder bourbon, cognac of port in heeft gezeten. Een goede rijping in een vat kan een bier ook echt diepgang meegeven.
Er zijn verschillende Nederlandse brouwerijen die hun bieren laten rijpen op houten vaten. Denk bijvoorbeeld aan Brouwerij de Molen of Tommie Sjef Wild Ales. Ook Hertog Jan waagde zich er afgelopen jaar aan in samenwerking met Goose Island uit Chicago.
Ben je benieuwd hoe het rijpen op houten vaten invloed heeft op het bier? Een rijping in een houten vat kan een bier echt diepgang meegeven.
Hertog Jan heeft afgelopen jaar zijn Grand Prestige-bier op vier verschillende typen vaten te rijpen gelegd. Bij dit zogeheten lageren komt meer wetenschap kijken dan je misschien denkt. Het tijdschrift New Scientist heeft het vullen van de vaten stapsgewijs op een rijtje gezet.
Het vat wordt met de opening, spongat genoemd, naar beneden gedraaid en gecentreerd boven een spoel- en stoomlans.
De lans gaat het vat in en spoelt het eerst met warm water, daarna met stoom. Het spoelwater loopt met het vuil langs de lans door het spongat naar buiten.
Het vat wordt omgedraaid en gecentreerd onder de vullans. De vullans wordt in het vat gestoken. Een rubberen afsluiting sluit het vat hermetisch af van de buitenlucht.
Via de grote buis van de vullans stroomt CO2 het vat in. Dit gas is zwaarder dan lucht, waardoor de lucht naar boven wordt gedrukt. De lucht wordt afgevoerd via het kleine buisje van de vullans.
Het vat wordt op een druk gebracht van 0,2 bar en daarna even met rust gelaten. Zo wordt gecheckt of het vat op druk blijft en dus niet lek is.
Nu is het tijd om het bier in te brengen. Het CO2 blijft een lichte tegendruk geven. Dat is handig, want daardoor schuimt het bier minder.
De vullans wordt langzaam met de hand uit het vat getrokken, waardoor het iets overstroomt met bier. Het vat wordt afgesloten met een stop, of spon in jargon.
Het resultaat van de rijping op vaten was een viertal bieren, namelijk Grand Prestige Vatgerijpt Cognac, Bourbon, Port en Goose Island. De Grand Prestige Vatgerijpt Cognac werd uitgeroepen tot Craft beer des Jahres 2017 International.