Hoeveel liter water heb je nodig voor een liter bier?

Belangrijk ingrediënt voor bier

Een hoofdingrediënt van bier is water, ongeveer 90% van bier bestaat uit water. Water is een natuurlijk product, maar welke functie heeft het naast dat het de basis vormt voor een lekker glas bier? Het water dat wordt gebruikt om bier te brouwen is medeverantwoordelijk voor de smaak van het eindproduct.  

Zo heb je water dat als hard water wordt gezien en water dat wordt beschouwd als zacht water. Het verschil tussen hard en zacht water zit in de hoeveelheid mineralen in het water. Het probleem bij hard water is het, omdat het meer mineralen bevat, sneller kan zorgen voor kalkaanslag in de brouwinstallatie. Deze aanslag is niet goed voor de installatie en het heeft uiteindelijk een negatieve invloed op het bier.

Brouwerijen kunnen tegenwoordig spelen met de hardheid van het water om het ideaal te maken voor het type bier dat zij willen brouwen. Vroeger hadden brouwers die luxe niet en deden zij het met het water dat in de buurt van de brouwerij verkrijgbaar was. Hoppige bieren, zoals IPA's, komen het beste tot hun recht als ze worden gebrouwen met hard water. In bijvoorbeeld Plzen (Tsjechië) is het water vrij zacht, wat leidde tot een doordrinkbaar pils (Pilsner Urquell). Het mineraalrijke water in de Gose rivier in Duitsland leidde tot een bierstijl (Gose) die een beetje ziltig smaakt.

Tegenwoordig zijn er veel verschillende mogelijkheden om de smaak van bieren te beïnvloeden. Ook de zuurgraad (PH-waarde) van het water is een belangrijke factor. Een PH-waarde tussen de 5.1 en de 5.5 is voor de brouwerij de ideale waarde om het brouwproces te laten slagen. Als het water niet deze PH-waarde heeft kan een bierbrouwer zelf nog melkzuur of zoutzuur toe te voegen om het brouwproces te sturen om het juiste resultaat te krijgen.

Hoeveel liter water voor een liter bier?

Als je een liter bier wilt brouwen dan heb je meer dan drie liter water nodig. Om een duidelijk beeld te krijgen wat het waterverbruik is van grote brouwerijen zetten we het even op een rijtje. AB Inbev beweert 3,09 liter water te verbruik per liter bier. Heineken heeft een doelstelling om maximaal 3,5 liter water per liter bier te gebruiken. Brouwerij Grolsch heeft als doelstelling om 3 liter water per liter bier te gebruiken. In 2005 was het gebruik ruim 4,5 liter per liter geproduceerd bier. De grote brouwerijen werken er allemaal aan om zo efficiënt mogelijk met water om te gaan de hoeveelheid water nodig voor een liter bier te beperken. Deze grote brouwerijen proberen hun verbruik dus zo laag mogelijk te houden om kosten te besparen en minder te verspillen en dus groener te functioneren.

Maar hoe zit het eigenlijk met de kleinere craft brouwers? Een van de grotere Nederlandse speciaalbierbrouwerijen Brouwerij 't IJ in Amsterdam gaf in 2020 aan 6 liter water nodig te hebben om 1 liter bier te maken. Hier zit alles bij inbegrepen zoals beslagwater, schoonmaak water, koelwater, spoelen, koffie voor werknemers, etc. De brouwerij is altijd op zoek naar manieren om nog efficiënter te werk te gaan zonder in te leveren op kwaliteit en hygiëne. Voor kleinere brouwerijen kunnen we dus stellen dat er flink meer water nodig is dan de drie liter die grote pilsbrouwerijen nodig hebben voor een liter bier.