Is seizoensbier een achterhaald begrip?

Soort bier afhankelijk van het seizoen

Aan het begin van de lente of de herfst kun je de klok erop gelijk zetten. Als je een paar folders van supermarkten doorbladert word je overladen met aanbiedingen van herfstbok of lentebok bieren. Deze twee bierstijlen zijn voorbeelden van bieren die niet het hele jaar verkrijgbaar zijn. Het smaakprofiel van de bieren sluit aan bij de seizoenen: lekker verfrissend in de lente en warme smaken in de herfst. 

Het smaakprofiel is echter maar één van de redenen om een bier een seizoensbier te noemen. In vroegere tijden konden sommige bierstijlen alleen in een bepaalde tijd van het jaar worden gebrouwen. De ingrediënten waren alleen op dat moment beschikbaar of de temperatuur was alleen in die tijd geschikt om het bier te vergisten. 

Het brouwen van bier is net als het plaatsen van sportweddenschappen, er zijn talloze combinaties en uitkomsten mogelijk. Tegenwoordig kunnen in principe alle bieren op ieder moment worden gebrouwen, tenzij er sprake is van een ingrediënt dat alleen in een bepaald seizoen verkrijgbaar is. Voorbeelden hiervan zijn de kriek lambiek bieren die worden gebrouwen met verse krieken net na het oogstseizoen of een bier van verse hop. 

Bij het brouwen van bier is de temperatuur een belangrijke factor. De vergisting dient bij een bepaalde temperatuur te verlopen. De vergisting heeft een grote invloed op de smaak van het bier en daarom is het belangrijk dat de temperatuur goed gecontroleerd wordt. Tegenwoordig is dat geen uitdaging meer, maar in het verleden was men meer afhankelijk van de seizoenen. 

Klassiek voorbeeld: Saison

Een voorbeeld van een oorspronkelijk seizoensbier dat tegenwoordig het hele jaar door wordt geproduceerd is de bierstijl Saison (saison is het Franse woord voor seizoen). Dit bier vindt zijn oorsprong in de Belgische provincie Henegouwen en werd oorspronkelijk door de boeren gebrouwen in de winter om vervolgens aan seizoensarbeiders aan te bieden tijdens het oogstseizoen. Men moest wel in de winter brouwen om te voorkomen dat het bier slecht zou worden gedurende de bewaring. Van de late herfst tot het begin van de lente was het weer koeler en gunstiger voor gecontroleerde gisting. Daarnaast was de winter ook een tijd waar verder weinig gewerkt hoefde te worden op de boerderij en op deze manier konden werknemers toch aan het werk blijven. De derde reden om het bier te brouwen in de winter was dat met de productie van het bier bierbostel overbleef, wat weer diende als veevoer. 

Vroeger waren bierbrouwers dus afhankelijk van de seizoenen, in de warme maanden werd bijvoorbeeld helemaal geen bier gebrouwen. Bij hoge temperaturen was het nagenoeg onmogelijk om het proces te controleren en smaakvol bier te brouwen. 

Vandaag de dag is dat niet meer van toepassing, de temperatuur in een ruimte kan gemakkelijk worden aangepast. Seizoensgebonden bieren worden nu gebrouwen omdat ze qua smaakprofiel passen bij het seizoen.

Wat betekent dat voor jou als bierdrinker?

Aan de ene kant is het grote aanbod aan verschillende seizoensgebonden bieren natuurlijk prettig, je wordt als consument continu verrast en er is altijd iets nieuws om te proberen. In de zomer kan je op het terras een lekker licht biertje drinken en in de winter drink je bij een stoofpotje een donker bier. Aan de andere kant kan het ook heel vervelend zijn als je juist erg gehecht bent aan een seizoensgebonden bier. Je kan er maar een paar maanden in het jaar van genieten en vervolgens zit je weer een tijd lang zonder. 

Gelukkig is seizoensgebonden bier qua productie niet meer seizoensgebonden en daarom kiezen sommige brouwerijen ervoor om sommige bieren toch het hele jaar door te verkopen. Sommige populair zomerbiertjes kan je nu ook gewoon in de winter drinken en dat moet je ook zeker doen. Seizoensgebonden is namelijk slechts een suggestie, geen regel.