Brouwerij De Leckere

Achtergrond informatie

De Leckere is een brouwerij in Utrecht (voorheen gevestigd in De Meern) waar uitsluitend biologische bieren worden gebrouwen. Dit principe wordt tot de dag van vandaag nog steeds gehandhaafd.

Na een faillissement medio 2023 maakte de brouwerij een doorstart. Een groep toegewijde liefhebbers, gepassioneerd door het krachtige merk en de karakteristieke smaak van dit bijzondere bier, wist de rechten en een beperkte voorraad van 'De Leckere' te verwerven. Deze groep was vastberaden om de liefhebbers die het merk sinds de oprichting heeft opgebouwd te blijven voorzien van hun favoriete bier. En daarnaast de kwaliteit van het biologische bier verder te ontwikkelen.

Faillissement De Leckere

Op 07-06-2023 heeft de rechtbank Utrecht de De Leckere B.V handelend onder de naam Bierbrouwerij De Leckere, Utrechts Speciaalbier Brouwerij failliet verklaard. Nadere informatie ontbreekt, maar waarschijnlijk zijn de hoge energiekosten, de hoge kosten voor ingrediënten en oplopende personeelskosten de reden geweest.

Na het faillissement van De Leckere is Werkspoor Café De Leckere overgenomen door een andere partij. Het is nog steeds mogelijk om hier te dineren en te genieten van heerlijke bieren, maar onder de naam Werkspoor Café. 

Achtergrond

Het bedrijf staat sinds november 1996 ingeschreven bij de KvK maar sinds 1997 met brouwen actief, oorspronkelijk opgericht door een vriendencollectief met passie voor bier en de biologische sector. De brouwerij werd begonnen op een afgelegen industrieterrein bij Utrecht, gezien de geringe financiële armslag, in zijn geheel door de vier initiatiefnemers, met hulp van vrienden en bekenden, ontworpen en gebouwd.

Een beetje van dit, en een beetje van dat

Zo werd er waterleiding aangelegd, vloeren gestort en lege ruimte opgedeeld in kleinere ruimten die als brouwzaal, moutzolder, warme kamer en gistkamer dienst gaan doen. De gebruikte spullen en apparatuur was voornamelijk afkomstig vanuit de horeca, openbare verkopingen van boedels (waaronder de inboedel van een melkfabriek), dumphandels en vlooienmarkten.
Om de brouwerij te kunnen financieren werd een beroep gedaan op familie, vrienden en kennissen en er werden sponsor-certificaten uitgegeven.
Het was aanvankelijk de bedoeling om het bier de naam Okidoki te geven, maar deze naam bleek echter al te bestaan en dus werd gekozen voor "De Leckere".

Uitgangspunt

Het voornaamste uitgangspunt is het biologische speciaalbieren brouwen met uitsluitend biologische geteelde grondstoffen. De Duitse firma Weissheimer voldoet aan de richtlijnen van het Bioland Verbundes, compleet met keuringscertificaat, vandaar dat daar de biologisch geteelde mout vandaan komt. Ook de biologisch geteelde hop (Hallertau) komt uit Duitsland en voldoet ook aan de normen van Ökolandbau. Alle bieren worden met dezelfde gistsoort vergist die regelmatig wordt getest, net als het bier overigens, in het laboratorium van Stadsbrouwerij de Hemel in Nijmegen.

Handwerk

De vergisting en lagering van het bier geschiedt in kunststof tanks van ieder 1.000 liter. De botteling die tot 600 flessen per uur verwerken, is ook een zelfgebouwde installatie, waarin ventielen zijn gebruikt die ook in wasautomaten worden gebruikt. Bij het bottelen wordt biologische maismoutstroop aan de bieren toegevoegd om voor de nagisting te zorgen. Alle werkzaamheden worden die tijd handmatig uitgevoerd: het bottelen, het plakken van de etiketten en het roeren met de roerstok in de maiskuipen. In de beginperiode werd er ongeveer 400 hectoliter op jaarbasis gebrouwen met een max. van 225 liter per keer. In 1999 was de jaarproductie al gegroeid naar 500 à 600 hectoliter.

Groene band

Ten behoeve van de landelijke distributie van het bier-assortiment werd een overeenkomst gesloten met de Groene Band, een grote landelijke distributeur van biologische producten. Begin 1998 werden ongeveer 140 winkels en restaurants met de bieren van Brouwerij de Leckere bevoorraadt.

Verhuizing

Eind augustus 2000 werd de brouwerij tijdelijk gesloten om een verhuizing van de Sophialaan 5 in Utrecht naar industrieterrein Oudenrijn in De Meern mogelijk te maken. In dit pand was hiervoor een fabrikant van kinderkleding gevestigd. Hiervoor liet men een nieuwe, zelf ontworpen, brouwinstallatie bouwen bij F.I.B. in Leeuwarden en uit de omgeving van Bamberg kwam een tweedehandse afvullijn voor 30 cl.- en 33 cl.-flessen. Vanaf dat moment kon er onder koolzuur worden afgevuld. Een half jaar later werd op deze nieuwe locatie het brouwen weer opgepakt. Als gevolg van privé-omstandigheden trok Nico Verhoog, één van de initiatiefnemers, zich en de drie overgeblevenen, Pim, Edo en Erik, gingen zich vanaf maart 2001 full-time bezighouden met de brouwerij. Pim werd hoofdbrouwer, Edo richtte zich vooral op de administratie en Erik deed de rest. Op 17 mei 2001 werd de brouwerij officieel heropend door de toenmalige minister van Economische Zaken Annemarie Jorritsma.
De brouwerij brouwde in 2001 ongeveer 3.000 liter bier per week (twee keer per week een brouwsel van 15 hectoliter), de maximale brouwcapaciteit van de brouwerij op dat moment, 700 hectoliter op jaarbasis. Het lag in de bedoeling deze capaciteit te ver vijf voudigen.

Alleen verder of toch ook weer niet

Ondanks alle groei bleek in januari 2002 dat het, economisch gezien, bijna niet mogelijk was de brouwerij nog langer draaiende te houden en balanceerde in mei 2002 op het randje van een faillissement. In juni 2002 trokken Pim Bosch en Edo Gommens zich, zonder opgaaf van reden, terug uit de brouwerij. Erik Bok bleef achter maar kreeg al snel bijval van Bert de Ruyter (sinds 1987 eigenaar van Bierspeciaalzaak Bert's Bierhuis in Utrecht en ooit begonnen als mede-eigenaar van Café België in Utrecht), Ronald de Koning (eigenaar van Café België in Utrecht), Lucas Seyerlin (een horeca-ondernemer uit Harderwijk, Luxembourg Catering & Events) en Bert Audenaerde (eigenaar van een etikettenfabriek in Breda). Samen met dit supertrio hielden zij de brouwerij draaiende.

Nadat ook Erik moest stoppen viel het doek

Eind september 2002 moest Erik Bok echter noodgedwongen de roerstok erbij neerleggen zodat er vanaf die tijd bij De Leckere niet meer gebrouwen werd. Begin december 2002 viel dan ook definitief het doek voor de brouwerij.
De verhuizing van het kleine pand op industrieterrein naar de nieuwbouw in De Meern bracht de brouwerij in de problemen. Tijdens de verhuizing lag het brouwpoces namelijk 4 à 5 maanden stil waardoor de brouwerij een fors aantal klanten kwijt raakte. Maar ook de marketing was voor de brouwerij van ondergeschikt belang, waardoor er niet voldoende omzet werd gedraaid.

Overnamekandidaten

Een aantal gegadigden meldde zich om de brouwerij over te nemen. De nieuwe eigenaren van de brouwerij waren de in Montfoort woonachtige Wilfried van Schaik (eigenaar van een drankenhandel, een café en een tweetal slijterijen) en Bert Jan de Rooy (was salesmanager bij Vrumona). Wilfried hield zich bezig met de algehele leiding over de brouwerij (w.o. de financiën) en Bert Jan hield zich bezig met de verkoop. Jan Wolfs (1953) man de roerstok ter hand, naast de werkzaamheden voor zijn eigen brouwerij in Oud-Beijerland. Jan was eerder al werkzaam in diverse brouwerijen zoals De Hoeksche Brouwerij (1992-1993) en de Schiedamsche Bierbrouwerij (1993-1998). Zijn liefde voor het brouwen begon met een cursus bij een LOI-cursus appelwijn maken waarna het bierbrouwen hiervoor in de plaats. Jan was tevens bierkeurmeester voor wedstrijden van amateurs. In 2001 kwam Jan wegens nekklachten in de WAO terecht en moest hij stoppen met zijn werk als kraanmachinist waarna hij dus het brouwvak inging. In 2004 is Jan actief als bestuurslid van het Klein Brouwerij Collectief (KBC).

Lees ook

Ook niet-biologische bieren

De brouwerij bleef het biologische merk De Leckere behouden terwijl onder de naam Utrechtse Speciaalbrouwerij de niet-biologische bieren in de markt werden gezet. Jan Wolfs toen drie dagen per week in de brouwerij. De doelstelling voor 2004 was tussen de 700 en 1.000 hectoliter op jaarbasis en die hoeveelheid moest in drie jaar uitgroeien naar 1.500 hectoliter.

Brouwerij i.p.v. wasserij

In de loop van 2004 trokken de eigenaren zich al weer terug uit de onderneming omdat de verkopen achter bleven bij de verwachtingen. De nieuwe directie werd gevormd door de oud-studiegenoten Tjeerd de Vries (1961) en Justus P. Kos (1961). Hoewel de beide heren aanvankelijk van plan waren om in 't Gooi een wasserij te kopen om daar vervolgens de eerste biologische wasserette van Nederland van te maken werd het uiteindelijk dus een brouwerij. Er werd direct gekozen voor een professionelere aanpak, althans in hun ogen. De V.O.F. werd in oktober 2004 omgevormd tot een BV. Jan Wolfs is altijd werkzaam gebleven als brouwmeester en hij is er inmiddels in geslaagd om het bier op een constant niveau te krijgen.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

De nieuwe directie heeft het 'maatschappelijk verantwoord ondernemen' hoog in het vaandel staan. Dit zien we terug in het feit dat bijvoorbeeld voor het lopende band werk in de brouwerij voor een paar dagen per week een beroep gedaan wordt op werknemers van de 'Pauw Bedrijven', een sociale werkplaats in Breukelen.
Tot 2005 was het bier dan ook voornamelijk verkrijgbaar in natuurwinkels, een aantal café's en speciaalbierzaken. Vanaf 2005 is het ook verkrijgbaar bij enkele supermarktketens en enkele groothandels. Er werd toen ook besloten om alle bieren te gaan pasteuriseren.
Medio februari 2006 trad Mark Dignum in dienst van de brouwerij. Mark is, naast Jan Wolfs, fulltime werkzaam als tweede brouwer. In 2007 verliet Mark echter weer noodgedwongen de brouwerij.

Odenwald Organic Food Group

In 2007 dreigde de brouwerij weer failliet te gaan en werd de brouwerij overgenomen door een groep aandeelhouders. Eén van deze aandeelhouders is Eric Odenwald (Odenwald Organic Food Group). Hij brengt in Nederland, maar ook in Duitsland, Engeland en België biologisch brood, frisdrank, chocolade en ijs op de markt. Tjeerd de Vries en Justus Kos bleven ook als aandeelhouder verbonden aan de brouwerij. Met deze overname trad ook weer Pim Bosch in dienst van de brouwerij. Momenteel is de brouwer druk doende toegang te krijgen tot het natuurvoedingskanaal. Inmiddels is er een deal gesloten met de belangrijkste distributeur in deze markt. Dat maakt dat het biologische bier uit Utrecht landelijk beschikbaar komt.

Nieuwe lagertanks

Eind 2007 werden er nog twee extra gistlagertanks geïnstalleerd met een totale capaciteit van 60 hl. Aanvankelijk werkte Pim drie dagen in de week, maar sinds februari 2008 al vier dagen per week. Daarnaast houdt Richard Kuiken zich bezig met alle voorkomende werkzaamheden in de brouwerij met uitzondering van het bierbrouwen.
Op 2 november 2009 werden nog eens zes nieuwe lagertanks geplaatst met een gezamenlijke capaciteit van 360 hl. De totale lagercapaciteit van de brouwerij verdubbeld hiermee en komt uit op ruim 500 hl. De brouwerij groeit hiermee uit naar een productiecapaciteit van 6000 hl. De omzet van de brouwerij steeg hierdoor in 2009 ten opzichte van 2008 met maar liefst 35%.

De aanhouder wint

Inmiddels, 2010, heeft de brouwerij 10 mensen in dienst en zet per jaar ruim 500.000 euro om, en de omzet groeit nog hard. De productiecapaciteit in onlangs alweer verdubbeld tot 12.000 vaten, meldt marketingdirecteur Sjoerd Papa. In 2010 is de uitdaging om de extra productiecapaciteit gevuld te krijgen. Daartoe wordt aan een internationaal concept ontwikkeld. De Leckere gaat hiervoor een private label brouwen voor een Amerikaanse partij. Verder zijn er ook nog plannen om het eigen biermerk ook in België en Denemarken op de markt te gaan brengen.

Long Neck

Na de succesvolle introductie in 2009 van pilsener in fusten, introduceert de Utrechtse Brouwerij de Leckere vanaf week 25 haar pilsener nu ook in een moderne, internationale groene long neck verpakking van 33 cl: De Leckere premium organic beer, Hoppy style. De Leckere is een "groene" brouwerij en daarmee is de keus voor een groene fles een hele natuurlijke. De fles heeft een gebrande bedrukking en een volledig nieuw design speciaal ontwikkeld voor deze fles.

Nieuwe huisstijl

Brouwerij De Leckere lanceert een nieuwe huisstijl dat is ontworpen door het bureau Brand Candies. Met de boodschap dat zij ‘Anders zijn dan anderen’ is uiteindelijk gekozen voor deze nieuwe ontwerpen en beelden. Dit anders zijn komt ook tot uitdrukking in de bieringrediënten van hun speciaalbieren.

Aansluiting

In 2016 heeft brouwerij De Leckere uit Utrecht zich aangesloten bij Nederlandse Brouwers. Hiermee telt Nederlandse Brouwers tien leden, die samen ruim 95 procent van de bierproductie in Nederland vertegenwoordigen.

Lange tijd kende Nederlandse Brouwers acht leden: AB InBev, Alfa Brouwerij, Bavaria, Budelse Brouwerij, Grolsch, Gulpener Bierbrouwerij, Heineken en Lindeboom. In 2015 heeft de Texelse Bierbrouwerij zich als nieuw lid toegevoegd aan de lijst, in 2016 brouwerij De Leckere.

Brouwerij in Werkspoorfabriek

Eind 2018 is brouwerij De Leckere verhuisd naar de nieuwe locatie in Utrecht: de Werkspoorfabriek. Deze locatie is volledig verbouwd naar industrieel erfgoed, de locatie heeft nu onder andere een dak waar honderden zonnepanelen op liggen. Er worden nu ook veel duurzame technieken toegepast. De brouwerij gebruikt bijvoorbeeld geen fossiele brandstof meer en het hergebruik voor de warmte en koeling zijn nu vele malen duurzamer geworden. Brouwerij De Leckere is de eerste brouwerij die dit mogelijk heeft kunnen maken. 

Op 9 september 2019 was de officiele opening van het pand. Brouwerij De Leckere heeft deze opening dan ook gebruikt om een nieuw biertje te introduceren: New European Indian Pale Ale. Er was veel belangstelling in de opening. Zo was zelfs de burgermeester van Utrecht er om het eerste vat van 'New European Indian Pale Ale' te aanschouwen. 

Tijdens de opening liep de brouwerij in de Utrechtse Werkspoorfabriek al op volle toeren. Een mooie afsluiter voor het harde werk van brouwerij De Leckere!